 |
|
 |
|
| |
„S³awne, niepokorne, ambitne i zagadkowe”
Smokowicz Laura
Cena: 16,80z³
ISBN 83-7344-035-6
Bia³ystok 2006, Wydanie I
format A5, 136 stron
|
 Kup taniej...
Po "S³awnych ¿onach i kochankach" to kolejna ksi±¿ka Laury Smokowicz opisuj±ca b³yskotliwe kariery kobiet nieprzeciêtnych i niezwyk³ych, wywieraj±cych wrêcz magnetyczny wp³yw na otoczenie. Si³a woli, determinacja, wrodzony talent i silny charakter - oto cechy, dziêki którym osi±ga³y wysok± pozycjê, maj±tek i s³awê. M±dre, lub tylko sprytne, otoczone mgie³k± tajemnicy, stanowi³y obiekt podziwu, po¿±dania i zazdro¶ci.
Pozosta³a po nich legenda - najwierniejsza towarzyszka wszystkich, których ¿ycie odbiega od bana³u i przeciêtno¶ci - ale ... . Historia lubi siê powtarzaæ. Co dzi¶ mo¿emy wzi±æ z tych opowie¶ci dla siebie?
Nakaz uczciwo¶ci
Flora MacDonald
Flora MacDonald zjawi³a siê niczym meteor w ¿yciu ostatniego ze Stuartów i zawa¿y³a na jego losach tylko tyle, ¿e uratowa³a mu ¿ycie, ryzykuj±c ¿yciem w³asnym. Jej szlachetny odruch nie zosta³ spowodowany ani rachubami i sympatiami politycznymi, ani widokami nagrody, ani nawet uczuciem do pechowego pretendenta do tronu; ta m³oda kobieta zrobi³a tylko to, co uwa¿a³a za swój moralny obowi±zek, niezale¿nie od kary, jaka mog³a j± za to spotkaæ, i ju¿ z tego tylko powodu zas³uguje na podziw i pamiêæ potomnych.
Ten, który zyska³ przydomek M³odego Pretendenta i Piêknego Ksiêcia Charlie, przyszed³ na ¶wiat w rzymskim pa³acu Muti 31 grudnia 1720 roku jako potomek dwu ¶wietnych królewskich rodów. Jego pradziadkiem po mieczu by³ król Anglii i Szkocji Karol I Stuart, a po k±dzieli - król Polski Jan III Sobieski. Narodziny ksiêcia uczczono wybiciem medalu, papie¿ Klemens XI odprawi³ uroczyst± mszê dziêkczynn±, a zanotowano tak¿e towarzysz±ce im znaki nadprzyrodzone: tego samego dnia na firmamencie pojawi³a siê nowa gwiazda, a Hanower, rodzinne ksiêstwo króla Anglii Jerzego I nawiedzi³a burza o niespotykanej sile.
Ale ziemskie konstelacje nie sprzyjaj± ksiêciu. Pradziad zgin±³ na szafocie, dziadek, król Jakub II zosta³ zdetronizowany i wiêkszo¶æ ¿ycia spêdzi³ w Saint Germain na garnuszku króla Francji Ludwika XIV, ojciec Jakub III, Ksi±¿ê Pretendent, umkn±³ z powrotem do Francji po nieudanej próbie odzyskania tronu w 1715 roku.
Anglicy nie chcieli katolickich Stuartów na tronie. Od czasów El¿biety I protestantyzm w Anglii okrzep³ i umocni³ siê, a towarzyszy³a mu duma z w³asnego narodowego ko¶cio³a, którego g³ow± by³ nie papie¿, lecz król. Ale nie z nimi ostatni Stuartowie wi±zali nadzieje na odzyskanie tronu, lecz ze Szkotami. Czy¿ nie wywodzili siê ze Szkocji, gdzie, przed nieszczê¶liw± królow± Mari± na twardym szkockim tronie zasiada³o a¿ sze¶ciu Jakubów Stuartów? Szkoccy górale dawno ju¿ pu¶cili w niepamiêæ przyczyny zdetronizowania lekkomy¶lnej Marii; pozosta³a legenda katolickich w³adców, nieszczê¶liwej królowej i jej wnuka Karola, który, podobnie jak ona, zgin±³ na szafocie. Dynastiê hanowersk± uwa¿ano w górach Szkocji za uzurpatorów, w kraju mno¿y³y siê legendy o powrocie na tron potomków prawowitych w³adców i oswobodzeniu spod panowania angielskiego.
Do wyprawy po zdobycie tronu Karol Edward potrzebowa³ jednak potê¿nych sojuszników, mnóstwa pieniêdzy i silnej armii, a o ¿adn± z tych rzeczy nie by³o ³atwo. Jeszcze przecie¿ Ludwik XIV przyrzek³ umieraj±cemu Jakubowi II, ¿e zajmie siê jego dzieæmi i uzna³ jego syna za prawowitego króla Anglii, a za nim uczyni³a to równie¿ Hiszpania, Modena i Watykan, zobowi±zuj±c siê jednocze¶nie do udzielenia Pretendentowi pomocy w odzyskaniu tronu. Jednak za gestami nie posz³y czyny. Ka¿dy z w³adców lokowa³ swoje sympatie polityczne tam, gdzie móg³ liczyæ na korzy¶ci, a jak±¿ korzy¶æ mieliby odnie¶æ królowie europejscy z restauracji Stuartów?
Taka szansa pojawi³a siê po raz ostatni w momencie, gdy doros³y ju¿ M³ody Pretendent od dwu lat cierpliwie i w tajemnicy przed ojcem przygotowywa³ siê w Normandii do wyprawy po tron Anglii. Francja pomaga³a mu w tym dyskretnie, poniewa¿ w wypadku obalenia dynastii hanowerskiej, z któr± zaczê³a w³a¶nie toczyæ wojnê, zyskiwa³a wdziêczno¶æ nowego króla i korzystny sojusz z Angli±; osiedleni w Normandii i Bretanii irlandzcy emigranci te¿ mieli swoje rachuby zwi±zane z wypraw±, któr± potraktowali jako jeszcze jedn± inwestycjê. Przy dodatkowym wsparciu papie¿a, swego m³odszego brata kardyna³a, i Hiszpanii, ksi±¿ê Karol Edward przygotowa³ w koñcu niewielk± ekspedycjê, sk³adaj±c± siê z dwu okrêtów: francuskiej fregaty wojennej "Elizabeth" o sze¶ædziesiêciu dzia³ach i niewielkiego stateczku "Doutelle". 5 lipca 1745 roku oba okrêty rozwijaj± ¿agle. Zamierzaj± p³yn±æ przez Morze Irlandzkie miêdzy Irlandi± i Angli± i dotrzeæ do wybrze¿y Szkocji.
Pechowo na drodze tej skromnej wyprawy staje angielska fregata "Lion" o piêædziesiêciu o¶miu dzia³ach. "Elizabeth" nie zatrzymuje siê i po pierwszej ostrzegawczej salwie angielskiego lwa ob³oki dymu i ognia spowijaj± oba statki. Na szczê¶cie M³ody Pretendent znajduje siê na "Doutelle" w przebraniu... pastora. Szybko zmienia strój i ¿±da od kapitana Walsha, by "Doutelle" w³±czy³a siê do walki. Ale Walsh kategorycznie siê sprzeciwia i odmawia wykonania rozkazu. Wystarczy jedna celna salwa z "Lionu" i "Doutelle" pójdzie na dno, k³ad±c kres wyprawie jeszcze przed dotarciem do brzegów Szkocji...
Gdy milkn± dzia³a "Elizabeth" i "Lionu", oba statki znajduj± siê w op³akanym stanie: po³amane i nadpalone maszty, spl±tane reje i takielunek, zabici i ranni tworz± na pok³adach obraz nêdzy i rozpaczy. W takim stanie "Elizabeth" skrêca na po³udnie - dla tego okrêtu wyprawa ju¿ siê skoñczy³a. Ale dzielny potomek zwyciêzcy spod Wiednia i Chocimia ani my¶li zawróciæ z drogi. "Doutelle" l±duje w przystani niewielkiej wysepki Eriskay, nale¿±cej do Hybrydów. Ksi±¿ê Karol Edward staje na szkockiej ziemi z garstk± oddanych przyjació³, w przebraniu, a pierwsz± noc spêdza w ubogiej rybackiej chacie. Ale jest dobrej my¶li i niecierpliwie oczekuje przybycia jednego ze swoich szkockich sprzymierzeñców, MacDonalda z Boisdale. Ten przybywa nazajutrz i próbuje zawróciæ ksiêcia z drogi.
Na pró¿no jednak t³umaczy ksiêciu, ¿e nie uda mu siê porwaæ za sob± szkockich klanów i uformowaæ armii zdolnej do zaatakowania si³ angielskich. G³os rozs±dku nie powstrzyma m³odzieñczego zapa³u i determinacji Karola Edwarda.
- Nie cofnê siê - odpowiada krótko. A lojalny MacDonald z Boisdale godzi siê stan±æ u boku ksiêcia, je¶li uda mu siê zdobyæ poparcie innych szkockich klanów. "Doutelle" opuszcza brzegi Eriskay i ¿egluje dalej, na po³udniowy wschód, gdzie zjawiaj± siê: kolejny MacDonald, lordowie Kinlochmoidart, MacLeod, Clanarald, Sleat, Keppoch i inni. I oni maj± te same w±tpliwo¶ci i nie wierz± w szansê rebelii. Ksi±¿ê, który przyby³ do nich z pustymi rêkoma, bez okrêtów i wojska, umie jednak oczarowaæ twardych górali romantycznym zapa³em ¶redniowiecznego rycerza. Ulega temu "magnetycznemu urokowi" nawet Lochiel, przywódca Cameronów, "najdzielniejszego z dzielnych" klanów szkockich.
Spis tre¶ci
Od Autora 7
Rozdzia³ 1. "Tylko" ochmistrzyni - Urszula Meyerin 9
Rozdzia³ 2. Niegodziwo¶æ na ¿yczenie - Letti i Ramen 19
Rozdzia³ 3. Nakaz uczciwo¶ci - Flora MacDonald 33
Rozdzia³ 4. Znienawidzona "Tapicerka" - Henrietta Leullier 45
Rozdzia³ 5. Mateczka z wyboru - baronowa Lehzen 55
Rozdzia³ 6. Dobra wró¿ka - Maria Kalergis 71
Rozdzia³ 7. Diament ze skaz± - Lou Andreas-Salome 87
Rozdzia³ 8. Si³a propagandy - Leni Riefenstahl 107
Rozdzia³ 9. Gwiazda z poczuciem przyzwoito¶ci - Marlena Dietrich 119
Bibliografia i ¼ród³a 133
|
|
 |
|
 |
|
|
|
